In de vorige aflevering startten we met de vloeropbouw.

De eerste stap daarin was het voorzien van een isolatielaag. Dit deden we met een EPS-isolatiemortel en EPS-platen.

In deze aflevering leggen we de vloerverwarming op het gelijkvloers. Met de juiste instructies zorgen we ervoor dat al onze circuits correct geplaatst worden.

We doen dit met behulp van een zelfbouwpakket.

Op die manier kunnen we op de volledige installatie van onze verwarming, dus zowel de centrale verwarming als de vloerverwarming op het gelijkvloers, tot 8000 euro besparen.

Voor we nu kunnen overgaan naar de chape en vloerafwerking, gaan we eerst de vloerverwarming installeren.

De isolatieplaten geven ons al een mooi egale ondergrond, maar we gaan die voor we beginnen nog vegen, zodat we vanaf een proper vlak kunnen verderwerken.

Ondertussen wordt het materiaal voor de installatie van de vloerverwarming op de werf geleverd.

Man 1
Goeiemorgen.

Man 2
Goeiemorgen!
We helpen de zelfbouwkitleverancier eerst met uitladen.

En nadat dit gebeurd is, krijgen we de nodige uitleg, zodat we vlot van start kunnen gaan.

Man 2
We zullen eens alles overlopen, van materiaal, dat u toch alles zeker hebt…

Kzal er nog een fotootje naast leggen, dan weet je waar alles voor dient…

En heb je na de uitleg nog vragen, dan kun je die meteen ook stellen.

Man 1
Afstand naar muren en ramen toe… zo dicht mogelijk, of…?
Man 2
De buitenste leiding van de muur af of van bepaalde kasten, bijvoorbeeld de keukenkasten, das altijd een 5 cm.

Vanaf dan is het altijd 10 cm tussen elke leiding.

Ook tussen 2 kringen, bijvoorbeeld hier tussen de 5 en de 6… das ook altijd een 10 cm.

Man 2
Hier en daar komen de afstanden van muur tot muur ook niet altijd perfect uit…

Dat zal je dan wel zien eenmaal je alles gaat aftekenen op die plastic, op die folie, dan ga je wel zien dat het soms… dat de leidingen binnenin de circuits iets verder of iets korter bij elkaar liggen.

Man 2
Maar dus het voornaamste is dat je vooraf alles duidelijk aanduidt. Dus dat je het allemaal goed voorbereidt. Dat wil zeggen dat je alles duidelijk aftekent op die plastic.

Man 1
Is alles geplaatst, alles aangesloten, wat is dan de volgende stap?

Man 2
Dus eenmaal dat alles is geplaatst, dan komen wij nog eens langs, dan komen wij het systeem nog eens testen. Zou er dan iets schelen, zou er ergens iets lekken, dan gaan we dat meteen wel zien en kunnen we het ook nog efkes herstellen of vervangen.

Uiteraard is het belangrijk dat die druktest is uitgevoerd voor het chapen, stel dat er iets is, dan kan het nog hersteld worden.

Die druk kan je er het best ook op laten staan, dan heb je ook die controle tijdens het chapen.

Man 1
Bedankt, tot ziens!

Man 2
Salut, tot volgende week!
Voor we nu effectief beginnen, hangen we het bijgeleverde legplan en de rolverdeling uit op de muur met schilderstape. Zo hebben we een duidelijk overzicht en kan dit niet verloren gaan.

De eerste stap die nu gaan doen, is het aanbrengen van de randisolatie.

Deze band mousse moeten we tegen alle muren plaatsen.

Want door de vloerverwarming kan de bovenliggende chape gaan uitzetten. Met deze randisolatie voorzie je de nodige speling, zodat je dekvloer niet zou gaan barsten.

We rollen de randisolatie af langs de muur, zodat we die dan in één beweging kunnen vastmaken.

Dit doen we met bijgeleverde tackers, dus die leggen we meteen ook al klaar ter plaatse.

Je steekt ze om de meter door je mousse en je vloerisolatie waardoor die aan elkaar vasthangen.

Op die manier gaat je strook niet verschuiven bij het gieten van de chape.

Zijn je muren al gepleisterd, dan kun je de randisolatie eventueel ook vastnieten aan de muur.

Maar vergeet de nietjes na het chapen dan wel niet uit je pleisterwerk te halen!

In en aan de hoeken moeten we zorgen voor een mooie aansluiting, zodat er niet te veel ruimte tussen je muur en je chape zou zitten.

Gaat je randisolatie mooi in een knik van 90°, dan kan de chape netjes tot in de hoek doorlopen.

Om die hoek te kunnen maken, maak je een incisie op de plaats waar de plooi moet komen.

Duw niet te hard met je mes, zodat je niet volledig door je mousse zit.

Daarna kun je een mooie rechte hoek vormen.

Nu kunnen we de dampfolie aanbrengen. Die dient deels om het vocht uit de chape tegen te houden, al is onze isolatie hier waterwerend en is dit niet per se nodig.

Maar waar deze folie ook nuttig voor is, is voor het leggen van de circuits. Want er is een raster op het plastic voorzien.

De hokjes hebben een grootte van 10 op 10 centimeter en zijn een heel groot hulpmiddel om onze leidingen recht en volgens de juiste tussenafstand te gaan plaatsen!

We leggen deze dampfolie overal waar vloerverwarming moet komen.

Zorg voor voldoende overlap met je muren en de randisolatie en kleef het desnoods wat vast met schilderstape, zodat het op zijn plaats blijft zitten bij het chapen.

Tussen de stroken folie zelf, voorzie je ook een overlapping van 10 cm.

Let daarbij ook op de positie, zodat je raster mooi doorloopt in de volledige ruimte.

We leggen opnieuw vast met een aantal rode tackers.

Hans
Bij de levering van het materiaal heb ik een persoonlijk plan gekregen. Het is op maat gemaakt, dus ik kan hierop perfect mijn situatie zien.

Nu moet ik het vertalen naar de vloer.

Stap één is: ik tel per circuit hoeveel hoekpuntjes er zijn en hoeveel leidingen naast elkaar komen. Ik weet dat mijn verlegafstand 10 centimeter is. Dus tussen elke leiding komt er 10 centimeter tussenruimte, en zo bepaal ik op elke plaats waar mijn hoekpunten komen, waar mijn slakkenhuispatroon zich zal situeren.
Eens je het plan bestudeerd hebt, kun je de kringen gaan uittekenen op je vloer.

Doordat de plastic folie voorzien is van een raster, hoef je niet telkens af te meten en kun je heel concreet je legplan gaan overzetten.

Start aan de rand van je circuit en zet daar het juiste aantal hoeken over.

Naast muren of kasten laten we 5 cm ruimte, maar anders hanteren we een hart-op-hartafstand van 10 cm tussen de leidingen.

Het patroon op de dampfolie zorgt ervoor dat dit vlot gaat.

Je kan dit aftekenen op meerdere manieren doen.

Ofwel gebruik je alcoholstift. Eventueel kun je 2 verschillende kleuren gebruiken voor aanvoer en retour.

Daarnaast is ook schilderstape een optie.

Zeker bij de eerste kringen die je uittekent, kan dit handig zijn. Want ben je fout, dan kun je de schilderstape nog makkelijk verplaatsen. Iets wat je met stift natuurlijk niet kan doen.

Ook met tape kan je een apart kleur gebruiken voor aanvoer en retour, zo is het meteen visueel duidelijk hoe het water in je slakkenhuis zal stromen.

Met een volle pijl kun je ten slotte aanduiden waar je warm water zal vertrekken.

Met een lege pijl markeer je waar het koud water je circuit verlaat.

Het spreekt voor zich dat deze stap heel belangrijk is.

Zijn je circuits correct en nauwkeurig afgetekend, dan wordt het leggen van de leidingen een piece of cake!

Naarmate je vordert, gaat het uittekenen steeds vlotter. En ben je het principe meester, kun je gerust overschakelen naar een stift of spuitbus in één kleur om je hoeken te markeren.

De plaatsen waar geen vloerverwarming moet komen, zoals bijvoorbeeld onder keukenkasten, kun je eventueel ook afbakenen met de spuitbus, zo is het duidelijk dat je daar niets moet voorzien.

Ten slotte moeten we nog speciale aandacht hebben voor de plaats waar alle leidingen vertrekken van bij de collector.

Daar moeten heel veel buizen door een nauwe doorgang, dus die zullen dichter op elkaar moeten liggen.

Zorg dat je voor elk circuit plaats voorziet voor een aanvoer en retour. En van daaruit kun je dan vertrekken om de rest van je circuit uit te tekenen.

Tijd nu voor de volgende stap: het plaatsen van de systeemprofielen.

Deze grijze latten dienen om de leidingen in vast te steken.

We moeten die voorzien op alle plaatsen waar de leidingen mooi recht lopen, dus voornamelijk in de lengte van de circuits.

Elke 5 cm bevatten ze een opening waar een leiding in kan geklemd worden. Zorg dus dat deze netjes boven de lijnen van je raster zitten.

Pas ze af en breek ze op maat.

Het is daarna belangrijk dat je ze niet te dicht bij bochten plaatst. Want de leidingen moeten er mooi recht en haaks in kunnen geplaatst worden. Zitten ze schuin, zouden ze kunnen gekneld zitten waardoor je de leiding kan beschadigen.

Is je klemprofiel goed gepositioneerd, dan kun je het gaan vastzetten met bijgeleverde rode tackers.

Duw er een ongeveer om de 30 cm door de voorziene gaatjes, in je isolatie.

Door zo om de 75 cm een profiel te monteren, zorg je voor een snelle en evenwijdige bevestiging van je vloerverwarming. Telkens met de vereiste 10 cm tussen.

Ook in de binnenkant van de lussen kun je in het midden nog een systeemprofiel gaan plaatsen ter ondersteuning.

Bij kleine ruimtes, waar te veel bochten moeten gemaakt worden, kan zo’n profiel dikwijls niet gebruikt worden en bevestig je enkel met tackers.

Voor we nu effectief de leidingen van de circuits kunnen installeren, gaan we eerst nog de collectoren en de doorgangen naar de technische ruimte voorzien.

We hebben 11 circuits, die elk een aanvoer- en retourleiding hebben. Dit betekent dat er behoorlijk wat leidingen door onze muur moeten passeren.

Om de draagkracht van onze muur niet aan te tasten, voorzien we daarom aparte gaten, in plaats van een volledige sleuf te maken.

Gebruik hiervoor een steenboor met een voldoende grote diameter, zodat je buis van 18 mm mét beschermhuls erdoor past.

We boren de gaten schuin in, zodat we al kunnen starten met de bocht te maken bij het door de muur gaan.

Daarna hangen we de collectoren op.

Met een waterpas tekenen we af waar we de beugels zullen bevestigen. De tussenafstand van de beugels bepalen we aan de hand van onze collector.

Die maat zetten we dan ook over op onze plaat, waarna we de bevestigingsbeugels kunnen vastschroeven.

Dan kunnen we er de collectoren zelf op gaan monteren.

Onze hoofdwaterleidingen zijn links voorzien, dus positioneren we de collectoren met het aanvoerpunt aan die kant.

Wij hangen die voor het warm water boven die voor het koud, maar in principe maakt dit niet uit.

Zo staat alles klaar om de leidingen te gaan leggen.

Hans
Voor elk circuit vertrekken we vanaf onze collector. Vanaf de toevoerleiding gaan we rond in de ruimte, in de volgorde zoals die op het plan gemarkeerd staat. Zo vermijd je conflicten, er loopt geen enkele buis over een ander, en zo werk je het gemakkelijkst.
We beginnen dus met kring 1.

Op het bijgeleverde blad kunnen we terugvinden welke rol we moeten gebruiken om deze kring te leggen. Deze indeling werd gemaakt zodat we zo weinig mogelijk restjes zouden hebben.

Om het plastic van de rol te verwijderen gebruiken we gewoon onze handen. Doe dit niet met een mes, want zo zou je de buizen kunnen beschadigen.
Voor we het uiteinde nu door de voorziene opening in de muur steken, doen we er nog tape over, zodat het stof uit het gat niet in onze leiding terecht komt.
Dan steken we de beschermhuls door de muur, voor we er de buis doorhalen. Hiermee vermijden we beschadiging én dit dient ook ter bescherming voor waar de leiding uit de chape komt.

Hier vertrekt het warm water, dus gebruiken we logischerwijze een rood exemplaar.

Met behulp van een conische klemkoppeling kan er vervolgens een lekvrije aansluiting op de aanvoercollector gemaakt worden.
Span ten slotte nog aan.
Vanaf hier kunnen we het circuit nu gaan afrollen.

Volg je uitgetekende lijnen en klem de leiding meteen vast in de systeemprofielen, zodat ze blijven zitten.

Je begint steeds aan de buitenkant en legt de leidingen dan naar binnen toe.

In het begin zit er nog 20 cm tussen je leidingen, zodat er nog ruimte is om de retour ertussen te plaatsen.
Op dit punt is het zeker aangeraden om iemand te hebben die je helpt. Want de rol weegt behoorlijk veel en is moeilijk te hanteren.

Je kan eventueel ook een afrolhaspel ontlenen bij de zelfbouwkitleverancier, dit zal je al een stuk op weg helpen.
We tekenden onze hoeken in 90° af, maar moeten met de leidingen een afgeronde bocht maken.

Zo voorkom je dat er een knik in je leiding zou zitten en dit werkt ook een stuk vlotter.
Aan de bochten konden we trouwens geen klemprofielen voorzien, daarom is het nodig om daar de leidingen extra vast te maken aan je vloerisolatie.

Doe je dit niet, dan zou de chape de leidingen terug naar boven duwen, wat nefast is voor de werking van je vloerverwarming.
Deze speciale blauwe of zwarte tackers kunnen we met de hand in de isolatie steken.

Je kan ook een rubberen hamer gebruiken, maar wees wel voorzichtig, zodat je de buizen niet beschadigt.
Bij de leverancier kun je desnoods een tackerapparaat ontlenen, maar in principe heb je dit niet echt nodig.
Op die manier doe je dus verder tot je volledige kring er ligt.
Het einde, dat we met voldoende marge afsnijden, moeten we nu nog aan de retourcollector koppelen.
We doen opnieuw wat tape over het uiteinde en steken het door onze muur. Vergeet ook de beschermmantel niet. Dit keer gebruiken we een blauwe huls, omdat het hier over een koudwaterleiding gaat.
De buis korten we vervolgens op de correcte maat af en sluiten we aan op onze collector.
Daarmee is onze eerste kring geïnstalleerd en kunnen we overgaan naar kring 2.
We starten opnieuw bij de collector met onze aanvoer en leggen daarna alle leidingen ter plaatste.

Het gehanteerde slakkenhuispatroon – die zijn naam te danken heeft aan de vorm – zorgt voor een goeie verdeling van de warmte.

Doordat warme en koude leidingen elkaar afwisselen, heb je over de hele ruimte een aangename temperatuur.
In het midden van ons slakkenhuis moeten we een scherpe bocht maken om te kunnen terugkeren.

Hierbij moet je wel heel goed opletten dat die zeker 20 cm breed is.

Ga je smaller, dan riskeer je een knik te veroorzaken in je leiding. Dit zou de doorgang vernauwen en tast het debiet van je vloerverwarming aan.
Zeker in de winter, bij koudere temperaturen kunnen de leidingen nogal stroef zijn.

Dan kan het handig zijn om je rol vooraf even in de zon of warmte te leggen, zodat die iets flexibeler wordt.
Vergeet niet je bochten goed fixeren aan de ondergrond met blauwe of zwarte tackers, zodat je leiding niet opspringt en blijft liggen.

Die tackers hebben speciale weerhaakjes, waardoor ze zorgen voor een stevige bevestiging in je vloerisolatie.
Het leggen van vloerverwarming is in principe niet zo moeilijk.

Als je met zorg je legplan uittekent, met oog voor de correcte tussenafstand, dan hoef je met je leidingen enkel je tekening te volgen.
De klemprofielen en tackers zorgen op hun beurt dan voor een degelijke en snelle bevestiging.
En wanneer we tijdens het werken met vragen zitten, kunnen we ons bijgeleverde instructieboekje hanteren of de leverancier gewoon opbellen.
Eens al onze kringen uitgerold zijn, moeten we nog een heel belangrijke stap ondernemen.

Want waar er uitzetvoegen in de chape komen, moeten er extra beschermhulzen komen, zodat de vloerverwarming op die delicate plaatsen extra beschermd wordt!
Op het legplan vinden we terug waar dit moet gebeuren.

Meestal is dit ter hoogte van deuropeningen.
We kunnen dit trouwens helemaal op het einde van onze installatie doen, omdat de flexibels opengesneden zijn en we ze zo simpelweg over de buizen kunnen klikken.

We wachten nog om de totale besparing van de installatie van de verwarming erbij te rekenen, tot die volledig af is.

Ons totaal bespaarde bedrag blijft dus voorlopig staan op 58.030 euro.

In de volgende aflevering voorzien we onze dekvloer in chape.

Maar vooraf laten we onze vloerverwarming nog testen op lekken. Zo zijn we zeker dat die volledig in orde is voor we er niet meer bij kunnen.