00:23 –
In de vorige aflevering hebben we het vloerpas bepaald. We lieten de afbraakfirma de stallingen slopen en we gingen ook kijken hoe ons afval gerecycleerd werd.

Daarna werd onze werf klaargezet voor de volgende stap.
01:08
In deze aflevering sparen we 10 werkuren uit, goed voor 400 euro.

De assen uitzetten vormt een belangrijk onderdeel van het bouwproces: het is alsof je het plan van de architect overtekent op het bouwterrein.
01:28
De aannemer wijst op het plan de haakse hoek aan zoals die is opgemeten door de landmeter. Dat is ook voor de architect een goed punt om de metingen te starten.
01:37
Het goede vertrekpunt is dus vooraan, op de hoek van het huis. Vandaar kunnen we de basislijn trekken.
01:46

01:58
Daarna wordt er overgegaan naar de uitzetten met planken. Daarop worden dan de assen aangeduid. Die worden met touwtjes verbonden.
02:13

02:30
De aannemer legt uit dat we eerst tot een meter buiten het terrein meten, en daar de lijnen trekken, dit om door te kunnen met de kraan op het terrein.
02:58
We plaatsen eerst de laser buiten. Daar nemen we het punt over van het vloerpas binnen, dat we daarvoor al hadden bepaald.

Dit vloerpas wordt nu overgezet naar het terrein. De laser meet op 1 meter, de hoogte van het 0 pas wordt dan met potlood aangeduid op de paaltjes.

Hans schroeft de planken vast, de bovenkant van de planken komt overeen met het niveau van de afgewerkte vloer.
03:18
We schroeven de planken vast, de bovenkant van de planken komt overeen met het niveau van de afgewerkte vloer.
03:26
We leggen nu de afvoer bloot. Die zit aan de kant van de zijweg. De oude buis is duidelijk aan vervanging toe, ze is afgebroken en verzakt.
03:30
Bart kijkt met de laser hoe diep het aansluitpunt van de riolering zit ten opzichte van het toekomstige vloerpas.

Voor de veiligheid moet de put weer afgesloten worden. Het aansluitpunt wordt afgedekt met plastiek, om niet verstopt te geraken met aarde.
03:50
De planken zijn nu rondom rond geplaatst en de horizontale assen zijn met touw gespannen.
04:11
Elke as krijgt een cijfer, net hetzelfde als op het plan. De 6 horizontale assen, die de breedte weergeven, krijgen het cijfer 1 tot 6.
04:48
Op die manier is het terrein opgedeeld in hokjes zoals op een kaart...
04:45 –
Nu worden 'brugjes' gemaakt, dat zijn onderbrekingen in de beplanking, omdat er nog vrachtwagens het terrein op moeten kunnen.
05:12
Op het plan van de architecte zien we waar de regenput en de septische put moeten komen. We baseren ons op de assen om dat met een fluomarker over te tekenen op de grond. Dan rollen we de touwtjes van de assen weer op, zo kunnen de graafmachines op de werf aan het werk.
05:30
Het plaatsen van de putten neemt gauw een dag tijd in beslag, ook als je de volgorde goed coördineert. Dat laatste kan je natuurlijk zelf regelen.

De putten moeten eerst klaar zitten, voor we verder kunnen gaan met de funderingen en de rioleringen.
06:11
De aannemer geeft het peil door van de bovenkant van de put voor de graafmachine. De graafmachines mogen natuurlijk niet graven waar de funderingen moeten komen.
06:24
Wat onder de grond zit, kun je later niet meer veranderen, dus moet het perfect worden uitgemeten.

Achteraf wordt boven de putten de carport gebouwd, dus moeten ze ook op de juiste diepte zitten ten opzichte van het vloerpas en met voldoende helling naar de riolering.
06:32
Het komt op centimeters aan en de ondergrond moet ook waterpas liggen en stabiel. Daarom worden de zware putten, de waterput van 15.000 liter weegt maar liefst 6.850 kg!, op een laag stabilisé. De stabilisé lieten we vanmorgen vroeg al leveren.
06:58
De betonnen regenput wordt als eerste geplaatst.

De put plaatsen is een secuur werk dat feilloos verloopt en waarbij de put perfect waterpas staat. Deze mannen hebben dat nog gedaan, dat is wel duidelijk.

Om de put vast te zetten, wordt het gat verder opgevuld met aarde.
07:15
De kleinere septische put van 2.100 liter wordt net naast de regenput geplaatst. Opnieuw stellen de bouwvakkers de perfecte diepte in en zorgen ze ervoor dat hij waterpas staat. De septische put is verplicht gekeurd voor onder andere waterdichtheid en sterkte.

De septische put zit iets hoger dan de waterput, maar de aansluitingspunten naar de riolering zullen wel op dezelfde hoogte zitten. Bij de waterput wordt de afvoer achteraf als opbouwsysteem gemonteerd. Dat is die zwarte ronde schacht, de 'flexotank'.
07:45
Om de putten stabiel te houden en te vermijden dat ze door het grondwater opnieuw naar boven worden geduwd, worden ze gedeeltelijk gevuld met water.

Je kunt van de betoncentrale een mixer met water laten komen.
07:59
De architecte en de aannemer bekijken hoe de regenwater en septische put aangesloten moeten worden ten opzichte van de riolering.

Als alles goed is, worden de putten aangevuld, eerst met gestabiliseerd zand en dan verder met aarde tot het terrein weer goed ligt.
08:26
Terwijl we op de werf aan het werk zijn, worden ook de buizen geleverd voor de rioleringen.

We laten ze achteraan op het terrein leveren, want ze mogen natuurlijk niet in de weg liggen. Bij de levering van materialen moet je goed nadenken over wat waar moet liggen, en wanneer het er moet zijn, zodat je niet teveel energie en tijd verliest met verslepen van materiaal dat in de weg ligt.
08:55
Een probleem op elke werf is het overschot aan grond. Je hebt weinig andere keuze dan de grond te laten afvoeren door een recyclagebedrijf of grondwerker.
09:13
Als de overtollige aarde weg is, kunnen we beginnen met het graven van de 3e en laatste put: de infiltratieput. Hij wordt iets lager gelegd dan de regenput, waarmee hij verbonden wordt , zodat er een natuurlijke afvloei is van het overtollige regenwater.

Anders dan in Vlaanderen is het in Wallonië nog niet verplicht om een buffering en infiltratiesysteem te voorzien van het regenwater, maar het is wel zeer nuttig, aangezien het bij bijvoorbeeld hevige regenbuien het water uit de riolering weghoudt zoda t ze niet gaan overstromen.
09:
De infiltratieput is gemaakt van een waterdoorlatend beton, zodat het water er wel uit weg vloeit, maar het slib achterblijft en bezinkt. Via het deksel bovenaan kun je het slib verwijderen.

De toevoer vanuit de regenwaterput zit aan de zijkant. Tijdens het leggen van de rioleringsbuizen zullen we ook de buis leggen van de regenput naar de infiltratieput.
10:10
Als de putten aangevuld zijn met aarde, kan de kraan het terrein verlaten en kunnen wij de werf opnieuw gereed zetten voor de volgende stap. De paaltjes en valiseplanken worden nu terug op hun plaats gezet en we spannen weer de touwen waarmee we de assen aanduiden. Want we moeten nu de funderingen aftekenen en ook dat moet volledig volgens het plan van de architect gebeuren.
10:34
Assen zetten neemt gemiddeld één lange werkdag in beslag. Door met 2 mee te werken met de aannemer bespaarden we op een extra mankracht. Het totaal van uitgespaarde werkuren komt nu op 160. We gaven zo dus al 6400 euro minder uit.
10:50
In de volgende aflevering gaan we de funderingen graven. We moeten ook een bekisting plaatsen want de fundering komt hoger dan het huidige niveau van het terrein. Graven en bekisten doen we zelf, maar onze aannemer zet ons wel op weg om op de juiste manier te werken.
Vervolg = OBETON
De putten op onze werf worden gemaakt volgens een nieuw concept dat zeer handig is voor zelfbouwers. We gingen eens kijken hoe het productieproces verloopt.

Je kan enkel goed en proper werk leveren in een propere omgeving. Dat is de filosofie van het bedrijf en dat valt direct op in de loods; voor een bedrijf dat zoveel cement, zand en grind verwerkt, is het hier opvallend clean.

De putten die mooi op een rij staan hebben alle dezelfde vorm. Dat is de productie voor vandaag: 40 putten zullen er tegen het einde van de dag gemaakt zijn. Want om de productie optimaal en snel te laten verlopen wordt er per dag maar één soort put gemaakt, dan moet de mal niet telkens aangepast worden. Vandaag zijn het regenwaterputten nummer 5.

Het volledig machinale productieproces is computergestuurd. Als de medewerker de productie in gang zet, komt vanuit de betoncentrale een wagentje aan met droog beton. Het wordt gestort in de witte silo en vervolgens op de transportband gezet naar de mobiele kuip.

Intussen wordt de mal voor een nieuwe put aangevoerd en in de voorziene uitsparingen in de grond geschoven. De mal is een bekisting die we hier ondersteboven zien, dus met de onderkant bovenaan, want de put wordt ondersteboven gestort.

De wanden en de bodem van de regenput worden eerst versterkt met wapeningsstaven.

Daarna kan het sneldrogend beton gestort worden vanuit de mobiele kuip, die erover wordt geschoven.

Het beton valt in de bekisting en vormt zo de randen van de put. Ook de bovenkant, die dus de bodem zal vormen, wordt volgestort tot de rand.

Om luchtbellen zo veel mogelijk te verwijderen en het beton zo goed mogelijk te verdichten, wordt het stevig aangetrild.

Als het beton gestort is, wordt er een plaat op gezet om af te sluiten. Die plaat moet vermijden dat het beton er weer uitvalt als de put straks omgedraaid wordt. De plaat wordt vastgeklikt. Ze blijft bij de ontkisting onder de put staan, tot het beton volledig is uitgehard. Zo wordt vermeden dat bij het ontkisten scheuren zouden ontstaan.

De mal wordt weer hydraulisch opgetrokken en gaat zo op transport.

De machine brengt de mal nu naar de plaats waar de putten ontkist worden.

Tijdens dat transport wordt de mal dus omgedraaid. De bodem van de put komt zo onderaan terecht.

Het beton is van dusdanige kwaliteit dat het supersnel droogt.

Voorzichtig wordt de put dan ontkist en de stalen binnenkern omhoog geschoven. Het lijkt op zandkastelen bouwen, maar dan met beton...

Daarna vertrek de mal weer voor een volgende put. Op die manier worden tot 5 putten per uur gemaakt.

Nieuw aan deze putten is de dekplaat. Die wordt pas achteraf op de put geplaatst. Het deksel bevat ook een vooraf gestort mangat in kunststof waarop later de handige flexotank gemakkelijk wordt gemonteerd.

De deksels worden net als de putten vorm per vorm gemaakt, voor elke soort put een passend deksel. Het beton storten gebeurt volledig machinaal, net als het verdichten en aantrillen. De machine giet enkel beton bij waar dat nodig is.

Als het deksel volgestort is, wordt het ook volledig machinaal opgepakt en gestapeld, waarna er een nieuw deksel wordt aangevoerd.

Deze geautomatiseerde productie bespaart heel wat tijd en ruimte.

Als de deksels op de putten staan, worden de putten verplaatst naar de loods.
Interview Jan Lauwers!
Hier zien we een putdeksel, met de rubberen ring die werd gestort en waarop de ophoogschacht kan worden gemonteerd. In de ophoogschacht is een uitsparing voorzien waarin je de dichtingsring kan aanbrengen. Die moet je erin vast duwen. Als dat gedaan is, neem je het geheel; dichtingsring en schacht, en dan plaats je dit over de ring die in de put is ingestort.

Dit geheel draai je in de gewenste richting zodanig dat de voorziene in- en uitlaatopeningen overeen komen met de richting van de aanvoer en afvoer van het regenwater.

In die uitsparingen kun je gemakkelijk met een zaag een stuk uitzagen, en zo kan je de hoogte inkorten.

Daarna kan je de eindafwerking van de put realiseren. Standaard is er een zogenaamd klinker deksel dat perfect past rondom de schacht en dat toelaat om van de ronde opening over te gaan naar een vierkanten afwerking. Waar dan later tegels of beton kunnen op geplaatst worden. Je kan het deksel zo plaatsen dat het prefect in lijn ligt is met de verharding.

Van uit de loods worden de afgewerkte putten naar buiten gebracht. Daarna gaan ze op transport naar hun bestemming.